Daltononderwijs
Wij als Daltonschool Honselersdijk hebben de visie op hoe je kinderen helpt bij hun ontwikkeling tot verantwoordelijke burgers in een democratische samenleving. Daarin zijn de kernwaarden belangrijke uitgangspunten: samenwerken, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, effectiviteit en reflectie.
Daltonscholen zijn allemaal verschillend. Wat we met elkaar gemeen hebben is de visie op hoe je kinderen helpt bij hun ontwikkeling tot verantwoordelijke jonge mensen in de samenleving. Daarin zijn de kernwaarden belangrijke uitgangspunten.
Een manier om vorm te geven aan de kernwaarden is het zelfstandig werken aan een aantal taken. Voor de kinderen van groep een kan dit bijvoorbeeld gaan om een opdracht per dag. Per taak geeft de leerkracht wekelijks aan wat aangeleerd moet worden. Zo leren de kinderen hoe zij kennis kunnen vergaren en ervaringen opdoen. Gaandeweg de basisschool leren kinderen hun werk zelf te plannen. Ze leren in te schatten of er hulp nodig is van medeleerlingen of van de leerkracht. En ze leren om ook een deel van hun eigen werk na te kijken. De leerkracht geeft instructie, coacht en begeleidt.
Vrijheid is noodzakelijk om eigen keuzes te kunnen maken, eigen wegen te vinden. Vrijheid betekent in het Daltononderwijs: kunnen omgaan met verantwoordelijkheid. Het uitgangspunt is het vertrouwen in de eigen kracht van ieder kind.
Daltononderwijs vormt kinderen tot volwassenen die zelfstandig denken en handelen. Daarvoor is nodig dat leerlingen leren hoe je informatie vergaart, hoe je zaken op waarde kunt schatten en hoe je keuzes maakt. Daarin verschilt ieder mens en het Daltononderwijs houdt daar rekening mee. Ieder kind heeft recht op optimale kansen om zich te ontwikkelen. Daarom wordt op een daltonschool veel zelfstandig gewerkt. De leerkracht onderzoekt steeds wat iedere leerling nodig heeft om iets specifieks te kunnen leren maar zal ook proberen om het initiatief zoveel mogelijk uit het kind te laten komen.
Om later als volwassene te kunnen deelnemen aan de samenleving moet je leren samenwerken. Ook met mensen die je niet zelf kiest. Daarom wordt op daltonscholen veel aandacht besteed aan samenwerken en samen spelen. Al doende leren leerlingen te luisteren naar elkaar en respect te hebben voor elkaar.
Samenwerken
Het kunnen samenwerken is heel belangrijk, niet alleen op schoolniveau, maar ook in de maatschappij. In het dagelijkse leven moet een mens samen kunnen werken met allerlei andere mensen, die hij of zij niet altijd zelf heeft gekozen. Samenwerkend leren is een effectieve manier van leren. Het uitleggen van leerstof en het samen zoeken naar oplossingen maakt kinderen actiever betrokken bij het leerproces. Het draagt bij tot het respecteren van andere meningen en ideeën en doorbreekt het hebben van vooroordelen.
Op onze school willen we dat onze leerlingen het vanzelfsprekend vinden dat je samenwerkt, samen oplossingen zoekt en dat je elkaar helpt. Het is heel normaal dat je elkaar om hulp vraagt. We willen dat alle kinderen, behorende bij hun leeftijd, de vaardigheden beheersen die nodig zijn om goed met anderen te kunnen samenwerken.
Samenwerken bestaat uit een aantal werkvormen: samenwerken, samenwerkend leren, coöperatief leren en interactief leren. Om deze vaardigheden te leren, spelen en werken de kinderen op onze locaties vaak met een ‘’maatje’’.
Zelfstandigheid
"Ik vind het leuk om zelfstandig te werken, want dan merk ik dat ik al heel veel alleen kan.’’ Het daltononderwijs wil kinderen vormen tot volwassenen die zelfstandig kunnen denken en handelen. Daarvoor is nodig dat kinderen en jongeren leren hoe je informatie vergaart, hoe je zaken op waarde kunt schatten en hoe je keuzes maakt. Door een eigen planning, taakgericht werken en ook klassikale instructie leren kinderen zich aan hun planningen houden en hun voortgang te bewaken.
Verantwoordelijkheid
Het leren omgaan met verantwoordelijkheid gaat stap voor stap. Bij de jongste leerlingen gaat het om kleine, overzichtelijke keuzetaken die ze zelfstandig plannen en uitvoeren. Naarmate de leerlingen zich verder ontwikkelen, worden de taken omvangrijker en complexer en de periode waarin ze dat uit kunnen gaan voeren langer. Wij willen de kinderen begeleiden in het leren keuzes te maken en de verantwoording daarvoor te dragen. Ze doen op deze manier zelfstandig kennis en ervaring op en leren te reflecteren op hun taak, hun werk en hun eigen rol in het leerproces.
Effectiviteit
Samen met de kinderen worden er leerdoelen op. We geven een voorbeeld voor het vak spelling: het kind bepaalt voor de aanvang van een blok, waarin bepaalde spellingproblemen aan de orde komen, hoeveel goed geschreven woorden per dictee worden behaald. De leerkracht heeft hierin een begeleidende rol. Aan het eind van het blok wordt samen met de leerkracht bekeken of het doel behaald is en of het kind op een juiste manier naar dit doel heeft toegewerkt. Op deze manier zijn de kinderen actief betrokken bij het eigen leren.
Reflectie
Om goed te kunnen reflecteren is het heel belangrijk om goed met feedback om te kunnen gaan. Er wordt teruggeblikt op je eigen handelen. Wanneer feedback op een opbouwende manier wordt gegeven kan het bijdragen aan verbetering en groei. Het is daarom belangrijk dat kinderen leren omgaan met zowel negatieve als positieve feedback. Bij evalueren is het belangrijk dat zowel het eindresultaat als het proces geëvalueerd wordt. Vooraf wordt nagedacht over hoe de opdracht wordt aangepakt en wat het te bereiken doel is. Aan het eind van een weektaak kan de leerkracht met de groep of het kind bespreken of het doel behaald is en waarom dit wel of niet gelukt is. Zo worden de kinderen voorbereid om eigenaar te worden van hun eigen leerproces.